Als je baan niet meer bestaat: waarom kiezen zo moeilijk is (en hoe je weer richting vindt)
Je hebt een schat aan ervaring. Een prima cv. Maar nu je op zoek bent naar een nieuwe baan, loop je vast. Niet omdat je niets kunt — maar juist omdat je zoveel kunt. En misschien nog wel lastiger: de baan die je jarenlang met plezier deed, bestaat simpelweg niet meer. Wat dan?
Welkom in de wereld van de moderne werkzoeker met ervaring. En: welkom in het brein van iemand die keuzestress ervaart — want dat speelt hier een grote rol.
Waarom kiezen zo moeilijk is (zeker als je veel kunt)
Laten we beginnen bij je hersenen. Die zijn op papier best goed in keuzes maken. Maar… alleen als het er een paar zijn. Zodra je tientallen mogelijkheden hebt, raakt je brein in de war. Dit fenomeen staat bekend als de keuzeparadox — hoe meer opties, hoe lastiger het wordt om te kiezen, en hoe groter de kans dat je achteraf spijt hebt.
En jij? Jij hebt opties. Veel zelfs. Je zou leiding kunnen geven, specialiseren, coach worden, iets creatiefs doen, iets met data misschien? Maar daar begint de twijfel. Want:
- Wat als het niet aansluit bij wie je nu bent?
- Wat als je niet meer in een bestaand hokje past?
- Wat als je huidige vakgebied simpelweg is weggeautomatiseerd?
Dan sta je niet alleen voor een keuze, maar voor een heruitvinding.
Wat als je oude baan niet meer bestaat?
Automatisering, digitalisering en veranderende markten hebben sommige functies overbodig gemaakt. Misschien werkte je jarenlang als administratief coördinator, productieplanner of accountmanager in een specifieke niche. En nu? De functie staat niet meer op vacaturesites. Of er wordt iets totaal anders gevraagd.
Dat is niet jouw tekortkoming. Het is een teken van hoe snel de arbeidsmarkt verandert.
Maar het maakt kiezen wél extra ingewikkeld. Want als je niet kunt voortbouwen op het oude, waar begin je dan?
Je bent niet je functie. Je bent je vaardigheden.
Als je werk niet meer bestaat, voelt het alsof je iets kwijt bent geraakt. Maar wat je kunt en weet, is er nog steeds. Sterker nog: die vaardigheden zijn vaak overdraagbaarder dan je denkt.
Denk aan:
- Problemen oplossen → waardevol in innovatie en klantgericht werk
- Structuur aanbrengen → cruciaal in projectmanagement
- Mensen begeleiden → nodig in coaching, HR, onderwijs
- Procesoptimalisatie → hot topic in duurzaamheid en techniek
Je hoeft dus niet op zoek naar een kopie van je oude functie. Je zoekt een nieuwe context voor jouw vaardigheden.
Tips om wél een keuze te maken (zonder vast te lopen)
1. Verleg de focus van functie naar waarde
Zoek niet naar functietitels, maar naar problemen die jij goed kunt oplossen. Kijk op vacaturesites niet alleen naar de titel, maar naar de inhoud: “Wat vragen ze hier eigenlijk écht?”
2. Test, probeer, verken
Testen is beter dan fantaseren. Loop een dag mee, doe een project op zzp-basis of volg een korte training. Keuzes worden makkelijker als je ze ervaart in plaats van er alleen over nadenkt.
3. Stel betere vragen aan jezelf
In plaats van: Wat wil ik de rest van mijn leven doen?, vraag:
- Waar ben ik nieuwsgierig naar?
- Wat zou ik drie maanden willen proberen?
- Waar vragen mensen mij vaak voor?
4. Gebruik je netwerk
Vertel anderen niet alleen dat je “op zoek bent naar iets nieuws”, maar deel waar je enthousiast van wordt en welke vaardigheden je wilt inzetten. Mensen denken vaak in functies — help ze om jou in een bredere context te zien.
5. Maak keuzes in kleine stapjes
Leg de lat lager (ja, echt!) Niet elke beslissing hoeft perfect te zijn. Je kunt bijna altijd bijsturen. Perfectie is een illusie, en bovendien: je hebt al genoeg bewezen. Vertrouw op je vermogen om je aan te passen. Denk in pilots. Kleine stappen brengen je verder dan eindeloos nadenken.
Tot slot: Je ervaring is je superkracht
Dat je veel hebt gedaan én dat je oude werk niet meer bestaat, betekent niet dat je klaar bent. Het betekent dat je vrijer bent dan ooit om opnieuw vorm te geven aan je werk. Dat voelt spannend, maar ook rijk.
Dus nee, het is niet makkelijk. Maar ja, het is de moeite waard.
Is dit het moment om verder te praten met collega-werkzoekers? Dat doe je tijdens een van de PraatSessies. Elke vrijdagochtend is er wel een. Meld je gewoon een keertje – gratis – aan en praat mee! Je vind alle data hier.
